De afgelopen twee jaar heeft Dibevo een intensieve lobby gevoerd rondom de positieflijst, de lijst met dieren die zonder vergunning door particulieren gehouden mogen worden. Vandaag is de positieflijst voor zoogdieren naar de Tweede Kamer gegaan. Wat voor consequenties heeft de nieuwe lijst voor de branche?

Korte lijst

De Tweede Kamer wilde ‘een korte lijst van dieren die zonder specifieke kennis te houden zijn, zonder dat hun welzijn geschaad wordt’. Die wens is in ieder geval uitgekomen: de positieflijst is inderdaad kort. De lijst is opgesteld volgens een methode die werd ontwikkeld door de Wageningen Universiteit.

Welke dieren?

De positieflijst voor zoogdieren omvat 24 diersoorten, waaronder alle productiedieren. Deze 16 soorten productiedieren (waaronder het konijn!) zijn niet getoetst omdat deze soorten door andere wetgeving al zijn toegestaan.

Hond en kat is een apart verhaal. Eerder stonden deze huisdieren niet op de positieflijst omdat deze volgens de ‘Wageningen-methode’ niet zomaar als huisdier gehouden konden worden. Dibevo heeft toen bewust de landelijke publiciteit gezocht. Mede dankzij de daarop volgende reacties, is besloten om de hond en de kat zonder toetsing op de lijst te zetten.

Dibevo heeft ook weten te bereiken dat er naast een korte positieflijst ook een tweede lijst komt. Dit is een lijst van circa 30 soorten die in eerste instantie waren afgevallen. Deze mogen onder voorwaarden gehouden worden. Welke voorwaarden dat zijn, is op dit moment nog niet duidelijk. De Raad voor Dierenaangelegenheden zal zich daar dit jaar nog over buigen.

Daarnaast is er nog een lijst gemaakt van 33 soorten die niet meer gehouden mogen worden; de rode lijst.

Groene, paarse en rode lijsten

• De groene lijst: zoogdieren die gehouden mogen worden zonder speciale voorwaarden
• De paarse lijst: zoogdieren die gehouden mogen worden onder speciale randvoorwaarden
• De rode lijst: zoogdieren die niet meer gehouden mogen worden

Niet op de lijst

De zoogdiersoorten die niet op de positieflijst staan, mogen in de toekomst dus niet meer in ons land worden gehouden. Huidige eigenaren mogen de dieren echter wel blijven houden, ze mogen er alleen niet meer mee fokken: een uitsterfconstructie.

Veel van deze soorten zijn nog niet getoetst. Daar moet nog een oordeel over worden gegeven. Hieronder bevinden zich ook veelgehouden soorten, zoals de Chinese dwerghamster. Dibevo heeft kunnen bedingen dat al deze soorten binnen een jaar na verschijning van de positieflijst voor toetsing kunnen worden aangegeven. Deze vindt dan snel plaats. De volgende gelegenheid voor aanmelding is pas drie jaar later.

Juridisch kwetsbaar

Dibevo is niet onverdeeld gelukkig met de methode van de WUR-wetenschappers. De methodiek is gebaseerd op veel aannames en het is maar de vraag of dat tot een beter dierenwelzijn leidt. En dat is nou juist het doel van de positieflijst.

Dibevo is een groot voorstander van maatregelen die het welzijn van gezelschapsdieren bevorderen, maar we betwijfelen of dit de juiste weg is. Zeker ook omdat het erop lijkt dat er strijdigheid is met Europese jurisprudentie. Daardoor zou de methode juridisch wel eens heel kwetsbaar kunnen zijn. De toekomst zal dat leren.

De stand van zaken

Onder het huidige politieke klimaat is dit het maximaal haalbare. Dibevo heeft bereikt dat winkels en tuincentra de meest verhandelde zoogdieren gewoon mogen blijven verkopen. De pijnpunten zitten vooral bij de minder gehouden soorten. De enkele in de dierenspeciaalzaak verkochte soort die er nu niet op staat, zal Dibevo aangeven voor een beoordeling of op basis van literatuurverwijzingen opnieuw laten beoordelen.

Handhaving

De effectiviteit van de handhaving zal nog moeten blijken. Vooral omdat het toch voornamelijk om private houders gaat. Het ministerie maakte al duidelijk dat voor handhaving eigenlijk geen extra capaciteit is.

Andere diersoorten

De staatssecretaris streeft ernaar om eind 2014 de Kamer een voorstel te sturen tot een positieflijst voor reptielen en vogels.

Meer informatie

In het Dibevo-Vakblad van juli/augustus komen wij nog uitgebreid op deze kwestie terug.